O swoich problemach z kretami niejeden ogrodnik może opowiadać długie historie. Przeważnie wiążą się one z frustracją powstającymi w całym ogrodzie kopczykami, które zwłaszcza na wypielęgnowanym trawniku nie wyglądają zbyt estetycznie, a właściciela murawy przyprawić o nerwy. Niestety, nie mamy możliwości obserwacji wszystkich pozytywnych aktywności kretów, dlatego wielu osobom kojarzą się jednoznacznie jako szkodnik. Co warto więc wiedzieć o krecie i dlaczego warto tolerować jego drobne “wybryki”?
Kret europejski (po angielsku mole) jest małym stworzeniem, jego waga dochodzi do 120 gramów przy długości ciała około 17 centymetrów. Do tego posiada niepozorny, bo mający 2-6 centymetrów ogon. Głowa nie jest wyraźnie oddzielona od reszty tułowia, zakończona ryjkowatym pyszczkiem, w którym skrywają się 44 zęby. Wbrew obiegowemu przekonaniu, kret nie należy wcale do grupy gryzoni!
Kret posiada oczy, choć są bardzo trudne do dostrzeżenia, bo ich średnica wynosi około 1 mm. Prawdopodobnie wykrywają one tylko zmianę natężenia światła, jednak zwierzęta te nie korzystają z narządu wzroku w swoich codziennych wędrówkach. Co ciekawe, krety posiadają bardzo wrażliwe uszy, choć w przeciwieństwie do wielu znanych nam zwierząt są one pozbawione zewnętrznych małżowin, a okryte jedynie fałdem skórnym z futrem skrzętnie skrywającym narząd słuchu.
Sierść kreta jest bardzo charakterystyczna - gęsta (blisko 200 włosów na 1 mm2), gładka w czarnym kolorze (jaśniejszy na brzuchu). Składa się z dwóch warstw, które zapewniają zwierzątku ciepło i izolację od wilgoci. Co ciekawe, sierść może układać się w dowolna stronę, co tylko ułatwia zwierzątku poruszanie się wąskimi tunelami.
Podziemne tunele kret może kopać dzięki bardzo dużym przednim łapom, które natura ukształtowała podobnie do szufli. Zagięte w tył pazury ułatwiają przesuwanie zebranej ziemi z drogi kreta. Najwięcej kretowisk powstaje we wczesnych godzinach rannych, gdyż wtedy krety są najbardziej aktywne. Po trwającej około 3-4 godzin pracy, tyle samo następnie odsypia. Po odpoczynku pracuje dalej.
Kret żyje od 2 do 4 lat, rozmnaża się raz w roku, późną wiosną. Ciąża trwa niespełna miesiąc, po którym na świat może przyjść do 7 młodych. Krety są typem samotników, i to w dodatku bardzo agresywnych wobec napotkanych przedstawicieli swojego gatunku.
Kret właśnie ze względu na swój tryb żywienia może stać się naszym prawdziwym sprzymierzeńcem. Do jego stałego menu należą szkodniki upraw i trawników, z którymi ciężko poradzić sobie bez ich pomocy. Kret zjada dziennie 3 razy więcej pokarmu niż sam waży, a jego przemiana materii jest tak szybka, że po 12 godzinach braku pożywienia może zdechnąć.
Nie jest wybredny, ponieważ kret codziennie zjada:
Kret lokalizuje swoje pożywienie dzięki niezwykle wrażliwemu słuchowi oraz włoskom czuciowym, w jakie wyposażony jest jego nos i ogon. Wyczuwają one wibracje i drgania.
Krecie tunele to prawdziwy podziemny labirynt - szerokie na 6 cm korytarze mały kret kopie na głębokości od 20 do 50 cm. Dziennie może wykonać nawet 15 metrów kolejnych ścieżek, a przeszkadzający mu nadmiar ziemi (zwykle w objętości ok. 150 gramów wypycha na powierzchni, tworząc znane nam kretowisko). Ich łączna długość to zwykle 200 metrów, rozłożonych na powierzchni kilkuset metrów kwadratowych.
Utrudniajace koszenie trawy kopczyki ziemi oraz rośliny, których system korzeniowy kret może uszkodzić podczas swoich wędrówek to główne powody, dla których ciężko krety pokochać. Z ludzkiego punktu widzenia pewnie lepiej byłoby też, gdyby kret wyłączył ze swej diety pożyteczne dżdżownice.
Można zadziwić się, jakim zmyślnym inżynierem jest maleńki kret! Jego korytarze prowadzą do rodzaju legowiska, które mości sobie dodatkowo mchem i trawą. Bezpośrednio do takiej komory przylega spiżarka, w której gromadzi m.in. dżdżownice z podciętym zwojem nerwowym, dzięki czemu są unieruchomione. Kret więc nie zapada w sen zimowy, a jedynie przeczekuje ją, skryty ok. pół metra poniżej zamarzniętej powierzchni i żywi się tym, co wcześniej skrył w swoim schowku.
Kret europejski jest w Polsce objęty ochroną gatunkową częściową. Zgodnie z zapisami ustawy i Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej oznacza to, że nie podlega ochronie na terenie:
Choć kret jest więc zwierzęciem pospolicie występującym w naszym kraju, to właśnie z uwagi na pożyteczną działalność związaną ze zwalczaniem szkodników zapewnia się im prawną ochronę.
Także w naszych ogrodach warto krety przede wszystkim płoszyć, zniechęcać do przebywania w warzywniku (np. sadząc pewne rodzaje roślin) lub wynosić poza teren działki, a do środków powodujących śmierć zwierząt uciekać się tylko w ostateczności.
Kilka słów o RODO
25 maja 2018 r. to data wejścia w życie Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO). Jest to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), mającego na celu ujednolicenie zasad przetwarzania danych osobowych na terenie UE.
Zmiana przepisów nie wymaga Państwa zaangażowania (kontaktu osobistego, telefonicznego, telefonicznego, pisemnego) z AGROLOK Sp. z o.o., jednak zależy nam, aby Państwo mieli wszystkie niezbędne informacje wynikające z RODO. Informujemy, jak przetwarzamy Państwa dane osobowe oraz jakie mają Państwo związane z tym prawa.
1. Kto jest administratorem Państwa danych osobowych?
Administratorem Państwa danych jest AGROLOK Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Dworcowej 4, 87-400 Golub-Dobrzyń, NIP: 878-14-99-026, REGON 870585596. Z Administratorem można kontaktować się pisemnie, za pomocą poczty tradycyjnej na adres: ul. Dworcowa 4, 87-400 Golub-Dobrzyń, właściciel serwisu www.agrolok.pl.
Zapewniamy Państwa, że w swoim postępowaniu kierujemy się przepisami prawa regulującymi zasady ochrony danych osobowych. Państwa dane osobowe będą zabezpieczane poprzez stosowanie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych zapewniających adekwatny stopień bezpieczeństwa odpowiadający ryzyku związanemu z przetwarzaniem tych danych.
2. Jak się z nami skontaktować, żeby uzyskać więcej informacji o przetwarzaniu Państwa danych osobowych?
Administrator wyznaczył Inspektora Ochrony Danych, z którym można się kontaktować pisemnie, za pomocą poczty tradycyjnej na adres: Inspektor Ochrony Danych, AGROLOK Sp. z o.o., ul. Dworcowa 4, 87-400 Golub-Dobrzyń, bądź wysyłając e-mail na adres: iod@agrolok.com.pl.
3. Jaka jest podstawa prawna przetwarzania Państwa danych osobowych przez AGROLOK Sp. z o.o.?
- zgoda osoby, której dane dotyczą na przetwarzanie danych (art. 6 ust. 1 a RODO),
- zawarcie i wykonanie umowy (art. 6 ust. 1 b RODO),
- realizacja obowiązków prawnych (art. 6 ust. 1 c RODO),
- realizacja prawnie uzasadnionych interesów AGROLOK Sp. z o.o. (art. 6 ust. 1 f RODO).
4. Jaki jest cel przetwarzania Państwa danych osobowych przez AGROLOK Sp. z o.o.?
Przetwarzamy Państwa dane osobowe, ponieważ jest to niezbędne do wykonania umowy zawartej z Państwem, bądź wyrazili Państwo na to zgodę.
Dodatkowo, przepisy prawa wymagają od nas przetwarzania Państwa danych do celów podatkowych i rachunkowych, marketingowych, świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym dokonywania transakcji i płatności od sprzedaży.
Przetwarzamy Państwa dane osobowe w celach wskazanych poniżej, na podstawie prawnie uzasadnionego interesu Spółki AGROLOK, którym jest:
- ustaleniu, dochodzeniu oraz egzekucji roszczeń,
- odpowiedzi na Państwa pytania, wnioski, skargi,
- obsługi reklamacji,
- ochronie przed próbami oszustwa,
- tworzeniu analiz, zastawień, na nasze wewnętrzne potrzeby,
- przygotowanie propozycji i rozwiązań dostępnych w AGROLOK Sp. z o.o.,
- blokowania sprzedaży ze względu na zaległości finansowe,
- przechowywanie danych dla celów archiwizacyjnych, oraz zapewnienie rozliczalności (wykazania spełnienia przez nas obowiązków wynikających z przepisów prawa),
- kontaktowanie się z Państwem, w tym w celach związanych z dozwolonymi działaniami marketingowymi, poprzez dostępne kanały komunikacji, w szczególności i za Państwa zgodą - przez e-mail oraz telefon;
- obsługa Twoich próśb/zapytań przekazywanych do pracowników Spółki oraz przez formularz kontaktowy w sytuacji, gdy nie są one związane wprost z wykonaniem umowy;
- organizacja programów lojalnościowych, konkursów oraz akcji promocyjnych, w których możesz wziąć udział;
Jeśli się na to zgodzisz, przetwarzamy Twoje dane osobowe w celu:
• zapisywania danych w plikach cookies, gromadzenia danych ze stron www i aplikacji mobilnych;
• organizacji konkursów oraz akcji promocyjnych, w których możesz wziąć udział;
Zgodę na przetwarzanie danych osobowych, możesz wycofać w dowolnym momencie w ten sam sposób jak ją wyraziłeś. Będziemy przetwarzać Twoje dane osobowe dopóki nie wycofasz zgody.
5. Jakie dane przetwarzamy?
Przy zawieraniu umowy/rejestracji konta pozyskujemy od Państwa dane osobowe. Są to m.in.:
- nazwę, nazwisko i imiona,
- adres miejsca zamieszkania oraz adres korespondencyjny,
- numer kontaktowy oraz adres e-mail,
- numer ewidencyjny PESEL, numer identyfikacji podatkowej NIP,
Jeżeli wymagają tego przepisy prawa, możemy wymagać od Państwa podania innych danych niezbędnych. Poza tymi przypadkami podanie Państwa danych jest dobrowolne.
6. Jak długo przechowujemy Państwa dane osobowe?
Państwa dane osobowe przechowujemy przez czas obowiązywania umowy zawartej z Państwem, a także po jej zakończeniu w celach:
- dochodzenia roszczeń w związku z wykonywaniem umowy,
- wykonania obowiązków wynikających z przepisów prawa, w tym w szczególności podatkowych i rachunkowych,
- zapobiegania nadużyciom i oszustwom,
- statystycznych i archiwizacyjnych,
- maksymalnie przez okres 10 lat od dnia zakończenia wykonania umowy.
Przechowujemy Państwa dane osobowe dla celów marketingowych przez okres obowiązywania umowy lub do momentu wniesienia przez Państwa sprzeciwu wobec takiego przetwarzania, w zależności od tego, które z tych zdarzeń wystąpi wcześniej.
W przypadku organizacji programów lojalnościowych, konkursów oraz akcji promocyjnych, w których mogą wziąć Państwo udział – będziemy przetwarzać Państwa dane przez czas ich trwania i okres rozliczenia wręczania nagród.
W celu rozliczalności tj. udowodnienia przestrzegania przepisów dotyczących przetwarzania danych osobowych będziemy przechowywać Państwa dane przez okres, w którym AGROLOK Sp. z o.o. zobowiązana jest do zachowania danych lub dokumentów je zawierających dla udokumentowania spełnienia wymagań prawnych i umożliwienia kontroli ich spełnienia przez organy publiczne.
7. Komu przekażemy Państwa dane?
Przekażemy je odbiorcom trzecim, jeśli będziemy mieli ku temu odpowiednia podstawę prawną:
- organom publicznym (np. prokuraturze, policji); - partnerom działającym na nasze zlecenie (innym podmiotom, aby w naszym imieniu mogli kompleksowo Państwa obsługiwać), - innym administratorom (np. kurierom, przewoźnikom dostarczającym bezpośrednio Państwu zamówiony towar, administratorom usług płatniczych, podmiotom współpracującym w ramach kampanii marketingowych, podmiotom w celach rozliczeniowych, innym przedsiębiorstwom współpracującym z Administratorem w ramach umowy współpracy). Ponadto informujemy, że Państwa dane będą przekazywane do odbiorców znajdujących się w państwach poza Europejskim Obszarem Gospodarczym w oparciu o klauzule umowne ochrony danych osobowych, zatwierdzonych przez Komisję Europejską.
8. Jakie prawa przysługują Państwu w związku z przetwarzaniem danych osobowych ?
Przysługuje Państwu prawo dostępu do Państwa danych oraz prawo żądania ich sprostowania, ich usunięcia (w określonych sytuacjach) lub ograniczenia ich przetwarzania. W zakresie w jakim podstawą przetwarzania Państwa danych osobowych jest przesłanka prawnie uzasadnionego interesu administratora, przysługuje Państwu prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Państwa danych osobowych. W szczególności przysługuje prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych na potrzeby marketingu bezpośredniego oraz profilowania. W zakresie w jakim Państwa dane są przetwarzane w celu zawarcia i wykonania umowy lub przetwarzanie na podstawie zgody – przysługuje Państwu także prawo do przenoszenia danych osobowych, tj. do otrzymywania od administratora Państwa danych osobowych w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego. Mogą Państwo przesłać te dane innemu administratorowi danych. Przysługuje Państwu również prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych (Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych). W celu skorzystania z powyższych praw należy skontaktować się z administratorem danych lub z inspektorem ochrony danych. Dane kontaktowe wskazane są wyżej.
9. Czy przetwarzamy Państwa dane osobowe automatycznie (w tym przez profilowanie) w sposób wpływający na Państwa prawa)?
Państwa dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany (w tym poprzez profilowanie), jednak nie będzie to skutkować wobec Państwa żadnych skutków prawnych lub w podobny sposób istotnie wpływać na Państwa sytuację.