Darmowa dostawa od 250,00 zł
Bezpieczne zakupy
Idosell security badge

Jak przycinać drzewa owocowe?

2015-01-09
Jak przycinać drzewa owocowe?

Jak przycinać drzewa owocowe? Cięcie drzew owocowych.


O konieczności przycinania drzewek sadownikom przypominać nie trzeba. Szkoda, że o tym rodzaju pielęgnacji zapominamy, jeśli chodzi o nasze przydomowe ogródki. Cięcie drzew owocowych jest bowiem jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, jaki możemy przeprowadzić, i od niego zależeć będzie ogólna kondycja rośliny oraz zebrany plon. Sprawdzamy więc, o czym szczególnie powinniśmy pamiętać, jeśli chodzi o przycinanie drzew.

Najczęściej popełnianym przez nas grzechem jest cięcie niewłaściwe lub wykonywane w nieodpowiednim terminie. Między innymi dlatego duża część amatorów smacznych owoców woli całkiem zaniechać przycinania drzew, bojąc się ich zbytniego okaleczenia. Specjaliści jednak uspokajają - nawet cięcie wykonane przez amatora jest lepsze niż jego absolutny brak.


Dlaczego przycinamy drzewka?


Tak naprawdę odpowiedź na to pytanie jest różna na każdym etapie życia rośliny. Przede wszystkim regulujemy rozrost drzewa, co jest szczególnie ważne w przypadku małych ogródków i sadów. Regulujemy też ilość i jakość owoców, które bez regularnej pielęgnacji korony stają się mniejsze, a zbiory uboższe. Przycinanie ma też wpływ na odporność drzew na choroby i szkodniki - usuwając porażone pędy i uschnięte konary, odciążamy drzewo i chronimy je przed rozwojem choroby.

Rozróżniamy kilka rodzajów cięcia:
  • pierwsze cięcie młodych drzewek
  • cięcia formujące
  • cięcia prześwietlające
  • cięcia odmładzające

Pierwsze cięcie
Drzewko jednoroczne powinno być przycięte niebawem po wsadzeniu w nowym miejscu. Cięcie wykonuje się, aby zapewnić równowagę między górną częścią drzewka a warstwą korzeniową, która została uszkodzona podczas wykopywania ze starego siedliska (najczęściej w szkółce). Zaleca się więc skracanie o połowę, a nawet ⅔ długości pędów.
cytatNależy upewnić się, że cięcie wykonujemy powyżej przynajmniej 4 pączków lub nowych gałązek bocznych. Natomiast przy drzewach dwuletnich około lutego wykonujemy cięcie przyrostów na pędach bocznych, tuż nad zewnętrznym pączkiem. Generalną ideą przyświecającą formowaniu młodego drzewka jest właściwe ukształtowanie przewodnika, czyli pionowego pędu głównego i powstrzymanie powstawania ostrych kątów między nim i pędami bocznymi. Ostre kąty zwiększają bowiem ryzyko obłamania się gałęzi pod wpływem ciężaru owoców. Nie powinniśmy też dopuścić do wykształcenia się dwóch przewodników, gdyż mogłoby to w przyszłości doprowadzić do rozwoju dwóch koron, a w następstwie rozłamania się drzewa na pół.

Cięcia formujące
Zaczynamy je wykonywać z momentem wejścia drzewa w okres owocowania i prowadzimy już właściwie każdego roku przez kolejne 5-6 lat. Zabiegi te mają na celu uformowanie drzewa w taki sposób, aby jego kształt ułatwiał nam jego pielęgnację i zapewniał zdrowy wzrost owoców. W praktyce korony drzew owocowych formuje się tak, aby były niskie i rozłożyste. Jednak korony mogą być stożkowe, parasolowate lub spłaszczone. Generalną zasadą pozostaje wybranie od 3 do 5 gałęzi, skierowanych w różne strony i wyrastających z pnia pod kątem możliwie zbliżonym do prostego

Cięcia prześwietlające
Dlaczego wykonujemy cięcia prześwietlające? Dlatego, że najsmaczniejsze i najdorodniejsze owoce wyrastają tam, gdzie dociera ok. 50% światła słonecznego w stosunku do tego nad koroną. Usuwamy więc gałęzie wzajemnie na siebie nachodzące, krzyżujące się itp. Powodują one wolniejsze osuszanie się drzewa i owoców po obfitych opadach, a co za tym idzie stanowią świetne środowisko do rozwoju chorób grzybowych. Poprawiamy więc cyrkulację powietrza w koronie i dopływ światła. W tym celu przycinamy też najgrubsze gałęzie wierzchołkowe.

Cięcia odmładzające
Wykonujemy je ściśle z zasadami charakterystycznymi dla danego gatunku. Przyświecającą mu ideą jest przedłużanie żywotności rośliny poprzez pobudzanie do wzrostu młodych pędów. Zwykle cięcie to polega na dość intensywnym skróceniu konarów szkieletowych i kilkuletnich pędów. Pozostawia się wtedy tzw. “czop”, czyli kilkucentrymetrowy odcinek gałęzi, z którego później wyrosną nowe pędy. Dzięki takiemu cięciu zwiększamy ilość owoców, jaką zbierzemy w przyszłości.


Kiedy wykonywać cięcie drzew owocowych?


Drzewa owocowe, czy też drzewa w ogóle, nie powinny być przycinane w kwietniu, maju i czerwcu, ponieważ w tym okresie całość zmagazynowanej w poprzednim sezonie energii przeznaczają na wytwarzanie liści. Łatwiej wtedy także o zarażenie chorobą i patogenami grzybowymi. Nie powinniśmy też przeprowadzać cięcia drzew późną jesienią i zimą, ze względu na szkodliwy mróz.

Kiedy przycinać grusze, jabłonie, wiśnie itd.?
Wyżej opisaliśmy już ogólne terminy cięcia drzew. W praktyce jednak utarły się pewne schematy dla konkretnych gatunków, o których warto pamiętać i już dziś wpisać do swojego ogrodniczego kalendarza. Zależą one bowiem od odporności danego gatunki na szkodniki, choroby i przemarzanie: jabłonie, grusze, później śliwy tniemy pod koniec lutego/początek marca, gdy mamy już pewność, że nie wrócą ostre mrozy brzoskwinie, nektaryny przycinamy, gdy zrobi się już cieplej (pąki na gałęziach, ok. kwietnia) wiśnie, czereśnie, morele tuż po zbiorze owoców.

Ostatecznie, najlepszymi okresami dlatego typu zabiegów pielęgnacyjnych są miesiące letnie i wczesna jesień oraz późna zima

Jak przycinamy drzewa owocowe?
Przycinanie drzew możemy przeprowadzić tak naprawdę na dwa sposoby. Jeden z nich to opisany już wyżej czop - czyli technika, przy której pozostawiamy kilkucentymetrowy fragment ucinanej gałęzi. Najczęściej stosowana jest przy cięciu czereśni i wiśni (zwłaszcza łutówki). Druga z nich natomiast to cięcie na obrączkę, zalecana do usuwania gałęzi o średnicy większej niż 2,5 cm i opierająca się na 3 etapach. Wszystko po to, aby uniknąć oderwania się od drzewa kory, dzięki zredukowaniu ciężaru gałęzi.

Etap 1. W odległości ok. 35 cm od spojenia z pniem podcinamy gałąź do połowy głębokości.
Etap 2. Odmierzamy kolejne 10 cm od pierwszego nacięcia posuwając się dalej od pnia i wykonujemy drugie nacięcie. Gałąź powinna złamać się między nacięciami pod wpływem własnego ciężaru.
Etap 3. Usuwamy pozostałość gałęzi, tnąc pod kątem 45-60 stopni w stosunku do wałka kory (tzw. “obrączki”) u złączenia gałęzi z pniem.

Cięcie na obrączkę wykonuje się przeważnie na jabłoniach, gruszach i śliwach. products

Źle przycięte drzewo - czyli jakie?
Najgorszym (a niestety i najczęstszym) błędem, jaki możemy popełnić przycinając drzewo owocowe jest jego ogławianie. Pod tym terminem kryje się drastyczne zmniejszenie rozmiarów drzewa poprzez znaczne skrócenie konarów, a nawet głównego pnia drzewa. Pozbawienie tak znacznej ilości liściastej powierzchni drzewa powoduje jego przejście w tryb głodowy i przyczynia się do powstawania rozległych, trudnogojących się ran, a ostatecznie może przyczyniać się do jego obumierania. Ogławianie może również wpłynąć na statykę drzewa, ponieważ zmieniamy jego środek ciężkości.

Podczas wykonywania pielęgnacyjnego cięcia drzew należy też mieć na uwadze bezpieczeństwo własne i otoczenia. Nawet niepozornie wyglądająca gałąź razem z mniejszymi przyrostami może wyrządzić nam krzywdę lub pociągnąć za sobą, jeśli stoimy np. na drabinie.

Pamiętajmy przede wszystkim, że przycinanie drzew owocowych należy wykonywać ostrymi sekatorami, oczyszczonymi możliwie z wszelkich zabrudzeń. Niektórzy ogrodnicy stosują nawet dezynfekcję denaturatem. Sekator czy też piła z tępym ostrzem tylko pokaleczy drzewo i naderwie korę, dlatego warto je regularnie wymieniać. A jest z czego wybierać. Kompletując swoją ogrodową narzędziownię warto rozważyć zakup przyrządów do cięcia gałęzi różnej grubości - np. sekator jednoręczny przyda się nam do odcinania młodych pędów, ale już do grubszych gałązek wygodniej użyć będzie sekatora dwuręcznego. Cięcie głównych konarów najwygodniejsze będzie z kolei za pomocą piły lub piły spalinowej. Pamiętajmy, że gładko wykonane cięcia, z użyciem zadbanych narzędzi, stanowią mniejsze ryzyko infekcji dla drzewa i pozwalają na szybsze zabliźnienie się ran.

10 najważniejszych wskazówek dla wykonujących cięcie drzew owocowych


1. Nie dopuszczamy, żeby drzewko było za wysokie, maks. 3 m. Najlepiej, gdy korona drzewka jest piramidalna - położone wyżej gałązki są krótsze, dołem dłuższe. W ten sposób słońce dociera do wszystkich części korony.

2. Drzewka przycinamy tylko w dni słoneczne i suche - ograniczamy w ten sposób ryzyko zainfekowania roślin przez choroby takie jak srebrzystość liści czy rak drzew, zgorzel kory.

3. Dobieramy termin cięcia drzewka do jego gatunku.

4. Pamiętajmy, że drzewka owocują na ubiegłorocznych pędach, dlatego nie usuwajmy ich w nadmiarze, jeśli liczymy na obfite zbiory.

5. Wszelkie nacięcia, rany po obciętych gałęziach zabezpieczamy maśćmi ogrodniczymi jak Funaben. Alternatywą może być biała farba emulsyjna zmieszana ze środkiem grzybobójczym, np. Topsin. W przypadku drzew pestkowych zaleca się również dodanie preparatu Miedzian.

6. Ważna jest technika cięcia - pędy wilki odcinamy zaraz przy nasadzie, a pędy starsze w zależności od pożądanego efektu - wykonujemy cięcie “na obrączkę” lub dla odmłodzenia “na czop”.

7. Cięcie należy wykonywać zawsze ok. 0,5 cm ponad pąkiem, najlepiej skośnie.

8. Aby nowe pędy nie wyrastały pionowo do góry, ale poszerzały koronę, cięcie należy wykonać nad pąkiem położonym od dolnej strony pędu.

9. Drzewka przycinamy tylko ostrymi i czystymi narzędziami - zaoszczędzimy roślinie chorób.

10. Dbajmy o bezpieczeństwo swoje i innych - chcąc pracować na drabinie sprawdźmy wcześniej jej stabilność; jeśli konary są grube i wysoko położone - rozważmy pomoc fachowca.

FAQ (najczęściej zadawane pytania)


Dlaczego przycina się drzewa owocowe?
Po pierwsze dla dobra drzewa, ponieważ chronimy je przed chorobami i infekcjami a po drugie dla lepszych jakościowo i ilościowo zbiorów.

Kiedy wykonywać przycinanie drzew owocowych?
Cięcie drzew owocowych możemy przeprowadzać generalnie w dwóch terminach:
w okresie spoczynku - czyli cięcie zimowe,
w okresie wegetacji - czyli cięcie letnie.

W jakiej kolejności przycinać gałęzie?
Przy zaniedbanych drzewach cięcie dzielimy na dwa etapy:
etap 1.- wycinamy grubsze konary - dopuszczając w ten sposób do wnętrza korony światło słoneczne i obniżamy wysokość korony
etap 2. - cięcie drobniejszych gałęzi - rozrzedzamy zachodzące na siebie gałęzie i wyrastające pionowo w górę

W jakich miejscach ciąć drzewa owocowe?
Powierzchnia po cięciu powinna być możliwie najmniejsza i gładka. Grubsze gałęzie powinniśmy obcinać tuż za przynasadowym zgrubieniem zwanym obrączką, natomiast cieńsze pędy tuż za zdrowym pąkiem pod kątem 45 stopni.

Jak zabezpieczyć drzewo po przycięciu?
Na rany pozostałe po odciętej gałęzi nakładamy specjalną pastę ochronną lub maść sadowniczą. Alternatywą jest też biała emulsja wymieszana ze środkiem grzybobójczym.

zdjęcia: keywest3 / pixabay.com
Pokaż więcej wpisów z Styczeń 2015

Polecane

Zaufane Opinie IdoSell
4.86 / 5.00 211 opinii
Zaufane Opinie IdoSell
2024-03-21
Bardzo przydatny gadżet ogrodowy Dobra cena Szybka realizacja Polecam
2024-03-08
Wszystko super. Polecam.
pixel